مغز انسان

مغز چیست ؟

مغز در کنار طناب نخاعی، دستگاه عصبی مرکزی را تشکیل می دهد. وزن متوسط مغز انسان 1400-1300 گرم است. در هنگام تولد وزن مغز کمتر از 400-350 گرم است. با رشد بچه با این که تعداد سلول های عصبی ثابت می ماند ولی اندازه سلول ها و ارتباطاتشان افزایش می یابد و مغز در سن شش سالگی به اندازه کاملش می رسد.

مغز از ماده خاکستری (40 درصد) و ماده سفید (60 درصد) تشکیل شده است. اگرچه مغز تنها دو درصد وزن بدن را تشکیل می دهد، 20 درصد جریان خون بدن به آن می رسد. مغز از سه بخش اصلی تشکیل شده: مخ، مخچه، ساقه مغز.

مخ

شامل دیانسفال و نیمکره های راست و چپ است. دیانسفال به تالاموس، هیپوتالاموس و برخی قسمت های دیگر نزدیک به آنها گفته می شود. نیمکره های مخ بخش اصلی مخ را تشکیل می دهند. قشر نیمکره ها از ماده خاکستری تشکیل شده است. هر نیمکره به وسیله شیارهایی به چهار قسمت یا لب تقسیم شده است (به تصویر بالا نگاه کنید) که عبارتند از:

1-لب پیشانی

2-لب آهیانه ای

3-لب گیجگاهی

4-لب پس سری

هر لب مخ وظایفی به عهده دارد که عبارتند از:

وظیفه لب پیشانی: درک مفهوم، توانایی حرکتی، قوه قضاوت، توانایی نوشتن لغات، مرکز کنترل ادرار و مدفوع

وظیفه لب آهیانه ای: درک اطلاعات حسی، توانایی تشخیص راست و چپ قسمت های بدن

وظیفه لب گیجگاهی: حافظه، شنوایی

وظیفه لب پس سری: بینایی، فهم مطالب نوشتاری

نیمکره غالب برای کلیه افراد راست دست و بیشتر افراد چپ دست، نیمکره چپ است. مرکز صحبت کردن در این نیمکره قرار دارد.

کوربوس کالوزوم: دسته بزرگی از رشته های عصبی است که نیمکره های راست و چپ را به هم مرتبط می کند.

ساقه مغز

ساقه مغز بخش بسیار مهمی از مغز است که از بالا به نیمکره های مخ و از پایین به نخاع محدود می شود و شامل قسمت های زیر است:

1-مغز میانی

2-پل مغزی

3-بصل النخاع

مرکز تنظیم کننده تنفس، اعمال قلب و عروق و هوشیاری در ساقه مغز قرار گرفته است.

مخچه

مخچه در قسمت عقب جمجمه و زیر مخ قرار گرفته است. ارتباط مخچه از طریق پایک فوقانی با مغز میانی، از طریق پایک میانی با پل مغزی و از طریق پایک تحتانی با بصل النخاع است. عمل اصلی مخچه کنترل و هماهنگ کردن حرکات و حفظ تعادل بدن است.