زلزله شاخص ترین بلای طبیعی با خسارات و هزینه های بسیار جانی و مالی است که فکر آن هم کافی است تا انسان را دچار نگرانی و اظطراب کند، بخصوص که در منطقه زلزله خیز هم باشد. آسمونی در این بخش بزرگترین زلزله های تاریخ ایران را برای شما عزیزان عنوان می کند.

بزرگترین زلزله های تاریخ ایران

از جمله کشورهای زلزله خیز است و در طول دوران های مختلف تاریخی زمین لرزه های مهیب با خسارات بالای متعددی را شاهد بوده است. از چند روز پیش که رئیس جمهور وقوع زمین لرزه در تهران را جدی دانست و سپس بحث ها و اقدامات دولت برای سبک سازی جمعیت این کلان شهر مطرح شده، بار دیگر نظز زمین شناسات و رسانه ها و… به این حادثه طبیعی جلب شده است.

بر اساس پیش بینی ها و تحقیقات صورت گرفته، وقوع زلزله در تهران هم به خاطر بافت ساختمانی و عمرانی و هم به خاطر موقعیت زلزله خیزی آن، خسارات بسیاری را به دنبال خواهد داشت. همین موضوع مطالعات، کارشناسی، تمهیدات و آنوزش های لازم را بیش از پیش ضروری می نماید.

بزرگترین زلزله های تاریخ ایران : رودبار و بم، تجربه های دردناک

زمین لرزه رودبار و منجیل و زمین لرزه بم از بزرگترین و مخرب ترین زمین لرزه های ایران در چند دهه اخیر است. به گزارش پایگاه ملی داده های علوم زمینی کشور، روز پنج‌شنبه ساعت 30 دقیقه و 13 ثانیه بامداد در استان گیلان زلزله‌ای دهشتناک رخ داد. کانون آن در عرض جغرافیایی 36 درجه و 49 دقیقه و در طول جغرافیایی 49 درجه و 24 دقیقه و 51 ثانیه برآورد شده است. برابر ارقام اعلام شده اولیه، بزرگی آن بین 7.3 تا 7.7 در مقیاس ریشتر بود.

این رویداد در 31 خردادماه سال 1369، برابر با بیستم ژوئن سال 1990 در ناحیه رودبار، منجیل و لوشان دربخش باختری البرز سبب کشتار نزدیک به 35000 نفر، مجروح شدن 60000 نفر و بی خانمانی بیش از500000 نفر شد. در این واقعه حدود 200هزار واحد مسکونی تخریب شد که تعداد 60هزار واحد از آن به کلی ویران شده بودند و خسارات اولیه ناشی از زلزله بیش از 800میلیارد ریال تخمین زده شد. در این حادثه 4 روستا در منطقه «اشکور» رودسر بر اثر ریزش کوه ارتفاعات کلیشم عمارلو و شکاف عمیق در دل خاک دفن شدند.

هم‌چنین در قسمت میانی شهر رودبار، مشرق رودخانه سفیدرود دره‌ای عمیق وجود داشت که آب کوه‌های «کولون» و «لازباد» و چشمه‌ای مرتفع در آن جاری بود. در اثر وقوع زلزله کوه‌های اطراف منتهی به این دره که پوشیده از درختان زیتون به بار نشسته بود به طول یک کیلومتر بر اثر رانش به سوی جاده و رودخانه سپیدرود پیشروی کرد.

همراه این جابه‌جایی تقریبا تعداد 25هزار اصله درخت جابه‌جا و به کوهی از خاک و درخت تبدیل شد. این زلزله خسارات اقتصادی معادل 2/5 در صد تولید ناخالص ملی وارد نمود.

مطالعه و وارسی عوارض برجا مانده از این زلزله نشان داده است که عمق کانونی این زمین لرزه در ژرفای 19 کیلومترزیر سطح زمین واقع شده است . گسل آن در روی سطح زمین نیز به گونه سه تکه ناپیوسته با سیمای نردبانی درطولی نزدیک به 80 کیلومتر با فاصله آشکار شده بود.

زمین لرزه ۵ دیماه ۱۳۸۲ بم در ساعت۵:۲۶:۲۶ به وقت محلی ( ساعت ۱:۲۶:۲۶ روز ۲۶ دسامبر ۲۰۰۳ به وقت بین المللی GMT) در شهر تاریخی بم در جنوب شرقی کشور و در جنوب شرقی کرمان رخ داد . این زلزله در ساعات آغازین بامداد که اکثر ساکنان بم خواب بودند اتفاق افتاد، که این مساله را می توان به عنوان یکی از عوامل تشدید تلفات جانی در نظر گرفت.

آمار تلفات رسمی بیش از ۲۵۰۰۰ نفر و مجروحان حدود ۵۰۰۰۰ نفر اعلام گردید. بیش از ۱۰۰۰۰۰ نفر نیز بی خانمان شدند. کانون زمین لرزه – بر اساس اطلاعات کسب شده از لرزه اصلی و پس لرزه ها توسط لرزه نگارها و شتاب نگارهای مستقر در بم – در محدوده شهر بم واقع بوده است. بر اساس بررسی های انجام شده بخشی از گسل بم که از کنار شهر بم عبور می کند در این زلزله فعال شده است.

بزرگترین زلزله های تاریخ ایران : زلزله های بزرگ تهران

اولین زلزله ثبت‌شده در تاریخ برای شهر تهران مربوط به 400 سال پیش از میلاد است که این زلزله با بزرگی 6/7 ریشتر ری و ایوانکی را لرزانده است.

در زیر به برخی زمین لرزه های بزرگ و مخرب تاریخ تهران و نواحی آن بر اساس منابع اینترنتی اشاره شده است:

  • در سال 122 خورشیدی شرق شهر ری با بزرگی 2/7 ریشتر
  • در 234 خورشیدی شهر ری با بزرگی 1/7 ریشتر
  • 337 خورشیدی ری- طالقان- شمیران 7/7 ریشتر
  • 556 خورشیدی ری- کرج- قزوین 2/7 ریشتر
  • 1044 خورشیدی زلزله دماوند با 5/6 ریشتر
  • 1209 خورشیدی دماوند- شمیرن با بزرگی 1/7 ریشتر
  • 1341 خورشیدی بوئین زهرا با 2/7 ریشتر
  • 1352 خورشیدی ورامین و ایوانکی با بزرگی 5 ریشتر
  • 1369 رودبار و منجیل با 4/7 ریشتر لرزید.
  • 1376 ورامین، 7/4 ریشتر
  • 1383 فیروز آباد، 3/6 ریشتر

بزرگترین زلزله های تاریخ ایران : زلزله های صد ساله ایران

در ادامه به مهمترین زمین لرزه های بزرگ در صد ساله گذشته ایران اشاره شده است.

  • در سال 1288 در منطقه سیلاخور زمین لرزه ای به بزرگی 4/7 ریشتر بوقوع پیوست که 8000 کشته و 64 تخریب روستا را به همراه داشت.
  • در سال 1309 زمین لرزه با بزرگی 4/7 ریشتر سلماس را لرزاند که باعث کشته شدن 2514 نفر و تخریب 60 روستا شد.
  • شهر لار در سال 1339 با یک زمین لرزه 7/6 ریشتری لرزید که 400 نفر در این حادثه کشته شده و 75 درصد شهر نیز تخریب شد.
  • زمین لرزه بوئین زهرا نیز با شدت 2/7 ریشتر و 10000 کشته در سال 1341 به وقوع پیوست.
  • در سال 1347 نیز زمین لرزه ای به بزرگی 4/7 ریشتر دشت بیاض را لرزاند که منجر به کشته شدن 10500 نفر و تخریب 61 روستا شد.
  • 1351 منطقه قیر با زمین لرزه 9/6 ریشتری لرزید و 4000 نفر را به کام مرگ برد.
  • 1356 خورگو با 7 ریشتر لرزید که در آن 128 نفر کشته شدند.
  • زلزله طبس با شدت 7/7 ریشتر در سال 1357، 19600 کشته و تخریب 16 روستا را به دنبال داشت.
  • در سال 1358 هم قائن با شدت 1/7 ریشتر لرزید که در اثر آن 130 نفر جان باختند.
  • 1360 سیرچ با شدت 4/7 ریشتر به لرزه درآمد و 1300 نفر کشته شدند و 85 درصد شهر هم تخریب شد.
  • رودبار و منجیل در سال 1369 با شدت 4/7 ریشتر لرزید که 35000 نفر کشته به همراه داشت.
  • بیرجند هم در سال 1376 با شدت 3/7 ریشتر لرزید و 1500 نفر کشته بر جای گذاشت.
  • در سال 1381 هم آوج در اثر زمین لرزه با خسارات زیاد در شهر و روستاها روبه رو شد. شدت زلزله آوج 6/6 ریشتر بود.
  • بم هم در سال 1382 با قدرت 5/6 ریشتر با خاک یکسان شد که 41000 نفر در اثر آن جان باختند.
  • زلزله بعدی در سال 1383 در فیروزآباد با شدت 3/6 ریشتر آمد که منجر به ریزش کوه و خسارات شد.
  • زرند هم در سال 1383 با شدت 4/6 ریشتر لرزید و 612 نفر در آن کشته شدند و 10 روستا تخریب شد.
  • در سال 1396 زلزله ای به بزرگی 7.3 دهم ریشتر مرز ایران و عراق روستای ازگله کرمانشاه را لرزاند و 574 کشته و 9388 مصدوم به دنبال داشت